บัญชี

วันนี้ล้างบางระบบบัญชีใหม่ เลยจะมาเล่าเรื่องทำบัญชีที่ผ่านมา กับระบบการเงินของทีมผมตั้งแต่สมัยทำเกมแรก แล้วก็ภาพบัญชีเก่าที่เพิ่งล้างบางไป

ความเดิมคร่าวๆ

ตอนนั้นที่ทำเกมเสร็จ ก็เลยเอาโมเดลหารเท่าจากค่าโฆษณาในเกม ซึ่งจะหารก็ต่อเมื่อได้ครบ 100k (ก็คือได้ 25k ต่อคน) ปรากฏว่าก็นานพอสมควรถึงจะได้หารทีนึง

ต่อมาไปๆมาๆเหลือทำอยู่คนเดียว ก็เลยเปลี่ยนโมเดลเป็นทำงานแย่งเงินในคลังแทน จะได้มี incentive แล้วบังคับให้เงินที่หายไปต้องกลายเป็น progress ของเกมด้วย ไม่ใช่รอแชร์เฉยๆ

ถ้าอยากได้เงินออกไปต้องทำงานแล้วจะนับเป็น ชม. มาถอนออกไปได้ ตั้งแต่นั้นมาก็เลยเหลือแต่ผมดูดเงินออกคนเดียว เพราะคนอื่นเอาเวลาไปทำงานประจำแล้วได้มากกว่า ชม. ละ 200-300 ที่กำหนดไว้เยอะ มากกว่านี้ก็กลัวคลังหมดไวไป ก่อนจะได้อัพเวอร์ชั่นใหม่ นี่ปกติทำวันละ 10-12 ชม. ก็หายวันละ 3000 ละถ้าเอาเท่านั้นจริงๆ เดือนนึงก็ 30000 แล้วงี้ 2-3 เดือนก็ล้มละลายละ ด้วยตัวคนเดียว 555

เอาจริง

ตอนตัดสินใจจะลองทำบัญชีก็เลยไปเซิจอ่านในเน็ตพวกเว็บ finance จริงๆเลย อยากให้มันดูมาตรฐานจะได้คุยกับคนอื่นรู้เรื่อง.. ซึ่งผิดมหันต์ โคตรยุ่งยาก 555

แต่ไหนๆก็ทำแบบเอาจริงไปแล้วเลยจะมาเล่าให้ฟังว่ามีบัญชีอะไรบ้าง ใครเรียนบัญชีจริงๆมาดูอาจจะรู้ว่ามันผิด.. ไม่รู้เหมือนกันเอามาจากหลายเว็บ

Dev Bonus

อันนี้คือระบบทำงานแย่งเงินแปลกๆที่ว่า เพราะถ้าให้เป็นเงินเดือนมันจะหมดไวไป ก็คือถ้าทำแล้วจะมาติ้กไว้ แล้วค่อยนับรวมทีหลัง

จะเห็นว่ามีแบ่งเป็น 4 บรรทัดไว้เพราะมี 4 คน แล้วพยายามชวนมาทำกันหลายรอบแล้ว แต่สุดท้ายก็มีติ้กอยู่แถวเดียว 555

Journal

Journal เป็นรายรับรายจ่ายทั้งหมด ที่จะไป modify บัญชีอื่นๆ (Ledger) ที่ถูกต้องอีกที เป็นเหมือน log นั่นเอง ซึ่งจะมีคอลัมน์ Debit กับ Credit ให้เลขต้องไปโผล่ใน 2 Ledger เท่าๆกันให้ได้ ให้เกิด "Balance" ถ้าจะทำอะไรก็ตามต้องมาคิดว่าอีกฝั่งจะเอาไปไว้ไหนดี

ส่วนมากใน Journal จะจด Expense ต่างๆ นานๆทีจะมี Revenue เข้ามา ซึ่ง Expense นี้ถ้าเผลอควักกระเป๋าตัวเองจ่ายไปแล้วก็จะมีจดไว้ว่า Credit ใส่ "petty cash" ส่วนฝั่ง Debit ก็ไปลงบัญชี Expense อะไรงี้ (เอาไว้นับรวมว่าจ่ายไปเท่าไหร่อย่างเดียวแบบไม่มีอย่างอื่นมาเกี่ยว)

จะเห็นว่าทำไว้ตั้งแต่ตอนจดบริษัทใหม่ ตอนนั้นทุนจดทะเบียน 10000 ก็เลยจ่ายคนละ 2500 แล้วมีบอกเป้าหมายด้วยว่าไป Credit ใส่ "Capital" ของแต่ละคน ประมาณว่าทรัพย์สินของแต่ละคน ที่ผูกกับทีม ซึ่งแงะออกมาเข้ากระเป๋าตัวเองได้ถ้ามันยังมีพออยู่

ทุกอย่างที่ไม่ใช่ Journal เรียกว่า Ledger ต่อไปจะเสนอ Ledger ต่างๆที่ทำไว้รองรับ entry ใน Journal

Bank

อันนี้ก็คือเงิน บ. เช่นค่า Ads ที่ Unity จ่ายมา ก็จะมาเข้านี่ก่อนจะแบ่งให้แต่ละคน เวลาจะเอาเงิน บ. ไปซื้อของก็มาหักอันนี้ออกไปเลยก็ได้ถ้าไม่ได้เผลอควักเงินส่วนตัวก่อน แต่ถ้าเผลอไปแล้ว บัญชีเงินส่วนตัว petty cash จะขึ้น แล้วค่อยมาปรับคืนกับ Bank ledger นี้แทน (ก็คือการเอาเงิน บ. ออกมาแทนที่เข้าเนื้อตัวเองไป)

b/d ย่อมาจาก Brought down แปลว่าเอามาจากเดือนก่อน ส่วน c/d ย่อมาจาก Carried down (มั้ง) แปลว่าโยนไปเดือนถัดไป มาคู่กันเสมอ แต่ไม่จำเป็นว่าผลลัพธ์แต่ละเดือน (ที่อยู่ตรงเส้นขนาน) จะต้องเป็น 0 ซึ่งความหมายของเลขลัพธ์นี้ขึ้นกับประเภทบัญชี ของ Bank เลขลัพธ์คือเงิน บ. ที่เหลืออยู่ (เหลือ 0 แปลว่าซวย)

Cr. = Credit / Dr. = Debit

Petty cash

เอาไว้ Credit ใส่เวลาควักกระเป๋าตัวเองจ่ายของที่ควรจะเอาตัง บ. ไปจ่าย เสร็จแล้วเราสามารถไปเอาคืนได้จากบัญชี Bank เพื่อให้บัญชีนี้กลับมา Balance รวมเป็น 0 อีกครั้ง

การตบ petty cash เป็น 0 โดยการดึงเงิน บ.​ มาชดเชยที่เข้าเนื้อไป ขึ้นใน Journal ว่า "Replenishing the petty cash"

Expense

Ledger นี้มักเป็นฝั่ง Debit ของที่เข้าเนื้อใน petty cash ไป ค่ารวมแต่ละเดือนเอาไว้ดูสรุปได้ว่าเสียไปเท่าไหร่ สะสมไปแต่ละเดือน

Revenue

หน้าตาเหมือน Expense แต่เป็นเงินได้ อันนี้มีความสามารถ "Clearing" ทำให้ Revenue เป็น 0 เพื่อโอนไป Debit ใส่บัญชีที่เรียกว่า Income Summary ได้ เวลาทำ "Clearing" นี่แปลว่าเราเตรียมจะแบ่งเงิน

Income Summary

อันนี้ทำตามเว็บบอกแต่ทำเสร็จแล้วงงตัวเองว่าทำไมต้องมาทำ 2 ชั้น จาก Revenue แล้วต้องมาคอย Clear ให้มันมาเข้าในนี้

Retained Earnings

อยู่ข้างๆ Income Summary เป็นบัญชีที่เอาไว้ดูส่วนเหลือหลังจากแบ่งเงินเข้า "Capital" ของแต่ละคน Retained แปลว่าไม่เอาไปเป็น Dividend แต่กั๊กไว้ใน บ. เพื่อให้คนไม่สามารถถอนออกไปใช้ได้

Capital / Drawing

Capital เป็นเงินที่แบ่งแล้ว..​แต่ยังไม่งัดออกมาใช้ส่วนตัว สามารถใช้ท่า "Cash out for personal use" (เว็บมันให้พิมพ์งี้ใน Journal..) เพื่อให้ Capital ลด ไปเพิ่มใน Drawing (เพื่อจดว่างัดออกมาเท่าไหร่) แต่เงินที่งัดออกมาจริงๆนี้ก็ได้อยู่ในกระเป๋าส่วนตัวแล้ว (ก็คือ Drawing นี้จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆไม่มีทางลด เป็นตัวบอกว่าเคยเอาออกมาเท่าไหร่ lifetime)

อีกเกม

พอดีเริ่มทำอีกเกมที่มีคนเดียวของแท้ (เกมแรกก็เหลือคนเดียว แต่มีวิญญาณอีก 3 คนที่ทำมาด้วนกันก่อนหน้านี้เลยไม่ของแท้) แล้วต้องมีรายจ่าย outsource หลายๆอย่างเช่นเพลงกับภาพ เกมนี้เลยแยกเป็นอีกบัญชีเหมือนอีกโลกนึงแล้วกลายเป็นเข้าเนื้อทั้งหมด เพื่อให้แฟร์ว่าไม่ได้กำลังใช้ "ส่วนหนึ่งของน้ำแรง" ของอีกสามคน ไปกับเกมที่ไม่เกี่ยวกับอีก 3 คน ให้งงเป็น 2 เท่า

พอกันที

สุดท้ายพอรู้สึกว่าไหนๆก็ทำอยู่คนเดียวก็เลยคิดว่า Capital ของ 4 คนที่อุตส่าห์ทำไว้ กับ petty cash บ้าบอ มันเรื่องมากไป 555 ปกติจดใส่แค่ใน Journal แล้ว ยังต้องมาเติมใส่ Ledger ให้มัน sync กันพอดีอีก (คือคิดว่าสายบัญชี มันน่าจะมี software อะไรซักอย่างที่เปลี่ยน Journal อย่างเดียวเป็น Ledger อื่นๆให้เอง...) สุดท้ายความพยายามทั้งหมดก็เลยคิดว่าช่างแม่ง 5555

วันนี้ก็เลยเปลี่ยนบัญชีเป็นแบบ ฮุบบริษัทเหลือคนเดียวเป็นตำแหน่ง the god of Exceed7 กลายเป็นเหมือนมีแต่ Journal เหมือนแม่บ้านจดรายรับรายจ่ายธรรมดาซะเลย

โดยของเกมเก่า ให้มีเงินคงเหลือที่ค่อยๆลดลง (ค่าบวก) เวลาทำงานแย่งเงินมาเรื่อยๆ หรือใช้จ่ายอะไรเกี่ยวกับเกมนั้น ส่วนอีกเกมที่ทำคนเดียว​ (ของแท้) เป็น Expense ล้วนแล้วเป็นเลขค่าลบอย่างเดียว เพราะเกมนี้ยังไม่ขายเลยไม่มีรายได้ เลขลบที่เห็นคือเป็นจากเงินส่วนตัวทั้งหมด (ที่ไม่ได้จดเป็น petty cash แล้ว) จบ

แล้วก็ของอีกเกมที่มีแต่ Expense.. เกมนี้ทำมา 2-3 ปีแล้วตั้งแต่สมัยอยู่ ญป. ก็โอนเงินโน่นนี่จากเงินส่วนตัวไปโดยไม่ได้จดอะไร เพิ่งมาลองตั้งใจนับย้อนหลังตอนนี้แหละแล้วพบว่าออกมาเป็น 155000!!! พระเจ้า เราเคยมีเงินเยอะขนาดนี้ด้วยเหรอ แล้วมันหายไปหมดแล้วเหรอ 555 (นี่คิดว่ายังเหลือให้จ่ายอีกเกินครึ่งกว่าจะออกเวอร์ชั่นแรกได้)

ยังจำได้อยู่เลยสมัยทำงานปีแรก หมดปีแล้วมีเงินเก็บในธนาคาร 100k แต่นี่ใช้ไปขนาดนี้เชียว แต่ก็นะ หลายปีอยู่ที่จ่ายสะสมมา หวังว่าเกมเสร็จแล้วจะได้ความฟินคุ้มกับที่เสียไป (ได้กำไรด้วยจะดีที่สุด)